Fotoğraf Çekmek-5 (Çekim Modları ve Poz Göstergesi)

Elimizde makineler. Anlatıyoruz da anlatıyoruz, enstantane, diyafram, ISO vs. Peki bunları nasıl uygulayacağımızı veya makinemizi nasıl kullanacağımızı neden anlatmıyoruz? Bir anda aklıma geldi. En çok sıkıntı çektiğimiz konulardan birisi diye ve birşeyler yazmaya başladım efendim.

İlk yazılarımda bahsetmiştim sanırım, fotoğraf makinelerinizin kullanım kılavuzları en iyi temel fotoğraf eğitimi kitapçığıdır diye. Bu arada da üşenmedim, araştırdım. Neredeyse her fotoğraf makinesinin üzerinde bir halka var (Şekil-1). Olmayanların da çekim menüsünden ayarlama yapılabiliyor.

Öncelikle her makinede ortak olan P,S,A,M modlarını öğrenmemiz gerekir. Bu ayarlar sadece diyafram ve enstantane ile ilgili olup diğer kontroller sizdedir.

P- Programmed Auto : Diyaframı ve enstantaneyi otomatik ayarlar. Bugüne kadarki deneyimlerim bu modun, az ışıklı ortamlarda öncelikle diyaframı sonuna kadar açtığını, ardından enstantaneye müdahele ettiğini göstermiştir bana (Makineden makineye değişme ihtimali var). Kontrolün sizde kalmasını istiyorsanız pek tercih edilen bir mod değildir.

S- Enstantane Öncelikli (Shutter Priority): Siz enstantaneyi ayarlarsınız, ışık şartlarına göre diyaframı makine ayarlar. Bu modu, örneğin trenle yolculuk yaparken dışarıyı çekmek için kullanıyorum. 1/500 sn'ye (500) enstantaneyi ayarlayıp diyaframa karışmıyorum. Tren hareketli olduğu için, hareketin donması adına 1/500 sn genelde yeterli oluyor.

A- Diyafram Öncelikli (Aperture Priority): Siz diyaframa müdahele edersiniz, enstantaneyi makine ayarlar. En sık kullandığım mod. Benim için öncelik alan derinliğinde olduğu için ve çoğu zaman manuel modda ayar yapmak kareyi kaçırmama sebep olabileceği için, ışık şartlarına göre diyaframı istediğim bir değere getirip makine boynumda dolaşırım.

M- Manuel: Kontrol tamamen sizin elinizdedir. Hem diyaframı hem de enstantaneyi ayarlarsınız.

Bu ayarları elbette kafamıza göre yapmıyoruz. Şekil-2'de görüldüğü gibi her makinede +|ıı|ıı0ıı|ıı|- gibi bir pozlama göstergesi bulunur (+ ve - yer değiştirebilir makineye göre). Bu gösterge vizörün içinde altta olur. Ancak LCD ekrandan çekim yapılan makinelerde de genelde ekranın alt tarafında bulunur. Tam orta nokta "0" makineye göre tam/doğru pozlama yaptığımız, (-) az (+) ise fazla pozlama yaptığımız anlamına gelir.

(+) pozlanan fotoğraflar daha parlak (-) pozlanan fotoğraflar ise daha karanlık çıkarlar.Her makinenin ışığı farklı ölçme yöntemleri vardır. Hatta bize seçenekler sunarlar. Bu konuyu ilerleyen zamanlarda anlatmaya çalışacağım.

P,S ve A modları her zaman doğru pozlama yapmayabilirler. Baktığınız ekranın ortasında çok parlak bir cisim olması eksik pozlamaya, koyu renkli bir cisim veya nispeten daha gölgede bir bölge olması da fazla pozlamaya sebep olabilir. Bunun için pozlama telafisi kullanılır. Pozlama telafisi tuşu veya menüsü genelde makinenizin üzerinde veya çekim menüsünde, kolayca ulaşabileceğiniz bir yerdedir (Şekil-1 ve Şekil-2'de mavi halka ile belirtilen yerlerde Nikon D40'ın makine üzerindeki pozlama telafisi butonu ve çekim menüsündeki pozlama telafisi seçeneği görünmekte). Bunun için öncelikle kendi makinenizi tanımanızı tavsiye ederim.

Makinenizin 0'da doğru pozlayıp pozlamadığını anlamak sizin elinizde. Örneğin ben makinemi genelde -0.7 pozlama telafisi ile kullanıyorum. Çünkü bu değerde elimdeki makine daha iyi sonuç veriyor. Deneme yanılma yöntemini kullanabilirsiniz.

Ya da hiç uğraşmayın, buyrun size kamera incelemeleri yapan birkaç site linki;
Letsgodigital (türkçe)
Dpreview (ingilizce)
Ken Rockwell (ingilizce)