Fotoğraf Çekmek-9 (Işığın Özellikleri)

Bir sonraki dijital dersimiz için gerekli olabilecek bazı bilgiler vermem gerektiğini düşündüm. Fotoğrafın ışık ile yazmak olduğunu önceden söylemiştim. Işık en temel değerimiz ise, bir takım özellikleri olduğunu da bilmemiz gerekir.

Işık kaynağının türünün yanında ışığın dört ana özelliği vardır. Bunlar; ışık şiddeti, kontrast, renk ve ışığın yönüdür. Işığın yönü ile ilgili kısa bir bilgiyi fotoğraf çekmek-2 başlıklı yazıda vermiş ve internette bununla ilgili birçok bilgi kaynağı olduğunu söylemiştik. Şimdi diğer üç özelliğimize değinelim;
Detay ve makro fotoğraflarda keskinlik daha önemlidir. Bununla birlikte doygunluğun ölçüsünü kaçırmamamız, parlaklığı ve kontrastı da dengeli ayarlamamız gerekir. (2007-Halfeti)

Işık Şiddeti: Işık kaynağının belirli bir yönde yaydığı ışığın gücünün bir ölçüsüdür. Makinelerimiz ve ışık ölçerler (pozometre), gördüğü cismin üzerinden yansıyan ışığın şiddetine göre pozlama yaparlar. Parlaklık ayarını hepimiz bir şekilde duymuşuzdur, hem günlük hayatta kullandığımız televizyonlarda, bilgisayar ekranlarında hem de dijital işleme programlarındaki parlaklık ışık şiddetini arttırmak veya azaltmaya yarar. Şiddetli ışık parlaktır diyebiliriz.

Kontrast: Kısacası karşıtlık, zıtlık demektir. Fotoğraf karemizdeki aydınlık noktalar ile karanlık noktalar arasındaki fark kontrasttır. Kontrast arttıkça aydınlık bölgeler daha aydınlık, karanlık bölgeler daha karanlık olur.

Fotoğrafını çekeceğimiz cisim tek yönden aydınlanıyorsa (örneğin spot, el feneri vs) kontrast yüksek, hemen her yönden eşit biçimde aydınlanıyorsa kontrast düşük olur. Cam, hava gibi ışığın dağılmasına sebep olan maddeler ile kar ve kum gibi yansıtma özelliğine sahip nesneler de kontrastı azaltır.

Renk: Işığın üç ana renk bileşeni vardır. Kırmızı (Red), Yeşil (Green) ve Mavidir (Blue) [RGB]. Bütün renkler bu ana renklerin değişik oranlarda karıştırılması ile oluşur. Her türlü kaynaktan gelen ışığın da bir rengi vardır. Örneğin mum alevi %75 kırmızı, %17 yeşil ve %8 maviden oluşurken güneş ışığının rengi %33 kırmızı, %33 yeşil ve %33 maviden oluşur.

Renk konusuna ek olarak renk sıcaklığına da değinmek gerekir ancak bunu ayrıca beyaz dengesi (white balance) konusu ile beraber detaylıca yazmak istiyorum.

Işık konusuna ek olarak keskinlik konusundan da bahsetmek gerekir.

Keskinlik: Fotoğraftaki objelerin birbirinden ayrılmasını sağlayan netliktir diyebiliriz. Keskin fotoğraflarda detaylar daha belirgindir. Her fotoğraf keskin olmalıdır diye bir kural yoktur. Buradaki keskinlik ile elimizin titremesinden kaynaklanan netsizlik birbiri ile tamamen alakasızdır. Yani net çekmediğimiz bir fotoğrafı net hale getirmek malesef ki mümkün değildir.

Keskinlik parametresi kullandığımız lens, ışık şartları (kontrast keskinliği arttırır, bunun yanında dijital işleme programları ile vereceğimiz keskinlik de kontastı arttırmış olur), ISO değerleri (Düşük ISO değerlerinde daha keskin fotoğraflar elde ederiz) ile bağlantılıdır.

Doygunluk: Bu değer arttıkça renkler daha canlı hale gelir, doygunluğu az olması ise renklerin daha soluk olması anlamındadır. Dijital olarak bir fotoğrafa fazladan doygunluk verdikten sonra görüntü gözümüze güzel görünse de baskıda hiç istemediğiniz sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Zaten her fotoğraf canlı ve rengarenk olacak diye bir kural da yoktur.

Herkese iyi günler efendim.

Aynı fotoğrafın dört farklı hali, ikinci sıradaki fotoğraf daha parlak, üçüncü sıradaki daha kontrast, dördüncü sıradaki ise daha keskin. Fotoğrafın sadece parlak, sadece yüksek kontrastlı veya sadece keskin olması önemli değil, bu parametrelerin birbiri ile dengeli şekilde olması esastır. (2008-Eminönü)